Απόψεις

Μέσα από τη σελίδα "Απόψεις" θα δημοσιεύονται μικρά άρθρα και σκέψεις συναδέλφων, τόσο για το σύλλογο μας, όσο και για γενικότερα θέματα παιδείας. Όποιος συνάδελφος επιθυμεί να κάνει γνωστή τη γνώμη του, δεν έχει παρά να στείλει e-mail στο σύλλογο (asepedu@gmail.com), επισυνάπτοντας το κείμενο του. Ο συγγραφέας έχει την ευθύνη για τις απόψεις, την ορθογραφία και τη σύνταξη του κειμένου. Όλες οι απόψεις είναι δεκτές αρκεί το περιεχόμενο του κειμένου να μην προσβάλλει τους δημιουργούς ή άλλους χρήστες του δικτυακού τόπου και του διαδικτύου γενικότερα, καθώς επίσης και να ακολουθεί τους νόμους τα χρηστά ήθη και τα ήθη χρήσης του διαδικτύου.

Το πολυνομοσχέδιο, οι απολύσεις καθηγητών και η τεχνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση: η αλήθεια πίσω από τις λέξεις «διαθεσιμότητα», «κατάργηση ειδικοτήτων», «πάταξη του πελατειακού κράτους», «ΑΣΕΠ». (16/07/2013)

Το πολυνομοσχέδιο (9 Ιουλίου 2013) έπεσε ωσάν κεραυνός εν αιθρία στα ανυποψίαστα κεφάλια εκπαιδευτικών της τεχνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης πριν από μια βδομάδα. Η συζήτηση για το ενδεχόμενο απολύσεων ακόμα και στο υπουργείο Παιδείας δεν ήταν βέβαια κάτι το καινούργιο. Πολλά τα σενάρια που κυκλοφορούσαν στους σχολικούς διαδρόμους σαν φευγαλέα φαντάσματα εδώ και καιρό, αλλά σίγουρα κανείς δεν πίστευε ότι στα αλήθεια αρκούσε μια μέρα για να ανατραπούν τα δεδομένα χιλιάδων εκπαιδευτικών και δεκάδων χιλιάδων νυν και μελλοντικών μαθητών και δεκαετιών εκπαιδευτικού σχεδιασμού της χώρας. Υπήρχαν συζητήσεις περί αξιολόγησης, κριτικές για το δίκαιο ή άδικο των αξιολογικών μεθόδων που κατά καιρούς είχαν προταθεί, συζητήσεις περί μετακινήσεων υπεράριθμων σε μακρινές περιοχές, ίσως και κάποιες λίγες αναγκαστικές απολύσεις εκπαιδευτικών στους οποίους δεν υπήρχε καθόλου διδακτικό ωράριο να τους ανατεθεί και φυσικά, το σενάριο των επίορκων που φάνταζε σαν σανίδα σωτηρίας: οι 2.500-3.500 αποδιοπομπαίοι τράγοι, που η σφαγή τους θα έσωζε για τουλάχιστον μία φορά το ελληνικό δημόσιο χωριό από τα ζοφερά δόντια της Τρόικας.

Η είδηση της Τρίτης άφησε άναυδο όλον τον κόσμο της δευτεροβάθμιας τεχνικής εκπαίδευσης. Είναι αρκούντως παράξενο βέβαια, που άναυδοι μείνανε σχεδόν μόνο οι ενδιαφερόμενοι της υπόθεσης, τη στιγμή που η κοινή γνώμη έχει μείνει με την εντύπωση ότι δεν έχει συμβεί τίποτε που να αφορά απολύσεις καθηγητών. Οι λέξεις που χρησιμοποιούν τα υπουργεία για να περιγράψουν το συμβάν είναι φυσικά πολύ προσεκτικά επιλεγμένες, η αλήθεια είναι ότι κι εμείς συχνά πυκνά τώρα τελευταία αναρωτιόμαστε, μήπως και δεν θα απολυθούμε σε μερικές ημέρες (διαθεσιμότητα είναι ο μοντέρνος, παρήγορος όρος), μήπως καταλάβαμε λάθος. Ακούμε και δηλώσεις του κυρίου Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, κ. Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που σε συνέντευξή του στο Βήμα αναφέρει ότι δεν θα απολυθούν άνθρωποι που έχουν διοριστεί μέσω ΑΣΕΠ και αναρωτιόμαστε μήπως αναφέρονται σε άλλους ανθρώπους τα ονοματεπώνυμα και οι ιδιότητές μας που φιγουράρουν σε πασίγνωστο πλέον αρχείο Excel με τον τίτλο «Mobility List» και που μπορεί να το κατεβάσει οποιοσδήποτε θέλει από τις σελίδες των κατά τόπους διευθύνσεων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Φτάνει, φαίνεται, μια δήλωση αποπροσανατολισμού, για να καλυφθεί με ένα σύννεφο ασάφειας μία από τις πιο βάναυσες καταστρατηγήσεις των συνταγματικών μας δικαιωμάτων, του συμβολαίου που σύναψε το κράτος μαζί μας. Η ελάχιστη προβολή της κατάστασης από τα ΜΜΕ, κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα: πλέον δεν υπάρχουμε ούτε ως εκπαιδευτικοί, αλλά ούτε και ως απολυμένοι δημόσιοι λειτουργοί της Ελλάδος, διότι κανείς δεν γνωρίζει ότι με το πολυνομοσχέδιο χάνουμε ουσιαστικά τις οργανικές μας θέσεις, την επαγγελματική και την εκπαιδευτική μας ιδιότητα και δεν υφιστάμεθα πλέον ως δημόσιοι λειτουργοί.

Ίσως κάποιοι να προτάξουν εδώ το χιλιοειπωμένο επιχείρημα για τον Ιδιωτικό τομέα που έχει πληγεί θανάσιμα. Καιρός να γίνουν περικοπές και στο Δημόσιο, δεν μπορεί να είναι τόσο γιγαντωμένο. Για το εάν είναι ή όχι γιγαντωμένος ο Ελληνικός στενός Δημόσιος τομέας δεν είναι επί της παρούσης να σχολιαστεί. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφερθεί τι ακριβώς καθεστώς μονιμότητας διέπει τους εκπαιδευτικούς που με το πολυνομοσχέδιο πρόκειται να απολυθούμε και να γίνουν γνωστές στους Έλληνες πολίτες οι συνέπειες της κατάργησης των ειδικοτήτων στις οποίες είχαμε οργανική θέση. Η κατάργηση των εν λόγω ειδικοτήτων είναι αυτή που καθιστά εφικτή την απόλυσή μας.

Ας εξετάσουμε λοιπόν το τι είχε απαιτηθεί για να γίνουν μόνιμοι εκπαιδευτικοί η πλειοψηφία των ανθρώπων που απολυόμαστε. Η συνηθέστερη περίπτωση, που αφορά τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται ως τέτοιοι τα τελευταία περίπου 15 χρόνια και που αφορά και εμένα προσωπικά, περιλάμβανε πολλά στάδια και πολύ κόπο. Καταρχάς, θα έπρεπε ο ήδη πτυχιούχος μιας ειδικότητας να φοιτήσει επιπλέον στην Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, μια σχολή που επέλεγε για κάθε ειδικότητα  1 έως 2 άτομα τον χρόνο για 40-50 αιτήσεις που γίνονταν σε αυτή. Η επιλογή ήταν αυστηρά αντικειμενική και στηριζόταν σε μόρια που είχε ο υποψήφιος κυρίως από τον βαθμό πτυχίου, τις ξένες γλώσσες, τυχόν μεταπτυχιακές σπουδές, επαγγελματική και τέλος διδακτική προϋπηρεσία. Η επιτυχής φοίτηση στη σχολή αυτή που ήταν καθημερινή και υποχρεωτική, με εξετάσεις και εργασίες, κατοχύρωνε στον υποψήφιο την παιδαγωγική επάρκεια και το δικαίωμα να διεκδικήσει μια θέση ως εκπαιδευτικός τεχνικής κατεύθυνσης (ανάλογα με την ειδικότητά του). Από κει και πέρα, κάποιοι συνάδελφοι είχαν διοριστεί επειδή είχαν συγκεντρώσει μόρια από μεγάλη πρότερη διδακτική προϋπηρεσία και κάποια κοινωνικά κριτήρια, αλλά το μεγαλύτερο μέρος συμμετείχαμε σε εξετάσεις ΑΣΕΠ, όπου για την ειδικότητά μου τουλάχιστον (ΠΕ 18.25), θα επιλέγονταν για διορισμό ο ένας στους 10 ή στους 20. Ο διορισμός σε πάρα πολλές περιπτώσεις περιλάμβανε την παραμονή τουλάχιστον ενός χρόνου σε κάποια –συνήθως μακρινή- επαρχία στην ηπειρωτική Ελλάδα ή σε νησί και τέλος εάν συγκεντρώνονταν αρκετά μόρια ο εκπαιδευτικός μπορούσε να πάρει μετάθεση στην έδρα του. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να θέσω το ρητορικό ερώτημα, πόσοι άλλοι κλάδοι του Ελληνικού Δημοσίου είναι περισσότερο αξιοκρατικοί και δύσκολοι στην επιλογή του μονίμου προσωπικού τους;

Αυτό ακριβώς που περιέγραψα, είναι το καθεστώς μονιμότητας που αναιρεί το πολυνομοσχέδιο με τον πλάγιο τρόπο της κατάργησης ειδικοτήτων, ένας στόχος που θα διαλύσει όπως ακούγεται το πελατειακό κράτος και θα επιφέρει αξιοκρατία στο Δημόσιο. Με άλλα λόγια, οι εκπαιδευτικοί που μπήκαν στο Δημόσιο με τον πλέον αξιοκρατικό τρόπο είναι οι πρώτοι που φεύγουν για να υπάρξει… «αξιοκρατία».

Το δεύτερο ζήτημα που θα εξεταστεί στο παρόν άρθρο και που είναι φλέγον διότι αφορά ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων, είναι αυτό των συνεπειών που επιφέρει η κατάργηση ενός μεγάλου αριθμού ειδικοτήτων από την τεχνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η κατάργηση αφορά κυρίως δύο μεγάλους τομείς που πρόσφεραν εκπαίδευση και προετοιμασία για επαγγελματική αποκατάσταση σε ένα μεγάλο μέρος μαθητών. Πρόκειται για ολόκληρο τον τομέα Υγείας Πρόνοιας και τον τομέα Γραφικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, καθώς και ειδικότητες άλλων τομέων. Ενδεικτικά αναφέρω εδώ μερικές μόνο από τις καταργούμενες ειδικότητες: Νοσηλευτική, Ιατρικά Εργαστήρια, Βοηθοί Φαρμακείων, Βοηθοί Φυσικοθεραπευτές, Τεχνικοί Ιατρικών Οργάνων, Οδοντοτεχνίτες, Κοινωνικής Εργασίας, Μαιευτήρες, Βρεφονηπιοκόμοι, Διακοσμητές, Φωτογράφοι, Γραφίστες, Κομμωτές, Αισθητικοί, Αργυροχρυσοχόοι, κ.λπ. Οι ειδικότητες είναι πολλές και οι περισσότερες από τις καταργούμενες αποτελούν ένα ακριβοπληρωμένο κομμάτι εκπαίδευσης που παρέχεται από ιδιωτικές σχολές. Στις ειδικότητες αυτές μπορούσε να φοιτήσει δωρεάν όποιος μαθητής ήθελε, είχαμε μαθητές Λυκείου, είχαμε και ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας που έκαναν πράξη το ιδανικό της διά βίου μάθησης. Από τον Σεπτέμβριο του 2013, όσοι μαθητές επιθυμούν να εκπαιδευτούν στις ειδικότητες αυτές δεν θα μπορούν πλέον να το κάνουν μέσω της δωρεάν παιδείας. Θα πρέπει να πληρώσουν (κατά κανόνα, ακριβά) σε κάποιον φορέα ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Ποιο είναι το τοπίο που θα αντικρύσουν οι μαθητές τον Σεπτέμβριο; Μια τεχνική εκπαίδευση κουρεμένη, με ελάχιστες ειδικότητες, με ιδιαίτερα μειωμένες επιλογές για τις γυναίκες εφόσον όσες καταργούνται προσέλκυαν μεγάλο ποσοστό γυναικείου πληθυσμού. Σχολεία που θα έχουν κλείσει γιατί δεν θα μπορεί (ευλόγως πλέον) να τα συντηρήσει το κράτος με 30 και 40 μαθητές. Σχολεία όμως, που μέχρι τον Ιούνιο του 2013 έσφυζαν από ζωή με εκατοντάδες μαθητές (σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που είναι στη διάθεση των διευθύνσεων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) των ειδικοτήτων που καταργούνται. Πολλά από τα σχολεία αυτά αναγκαστικά θα συγχωνευτούν, άλλα θα καταργηθούν, εργαστηριακός εξοπλισμός που τον ακριβοπληρώσαμε θα καταστραφεί ή λεηλατηθεί ξεχασμένος σε υπόγεια έρημων σχολείων. Θλιβερή η εικόνα, αλλά διόλου ασυνήθιστη στη χώρα μας.

Προσωπικά έχω απογοητευτεί. Οι καταστάσεις δεν μου επιτρέπουν να ελπίζω. Γνωρίζω ότι σε μερικές ημέρες θα έλθει η απόλυσή μου, όπως και η απόλυση φίλων, συναδέλφων, συντρόφων μιας ζωής. Το μόνο πράγμα στο οποίο θα επιμείνω είναι αυτό: Θα πρέπει ο κόσμος να μάθει. Κι ας αποφασίσει. Μπορεί και αυτή τη φορά να μην γίνει τίποτε. Αλλά η πραγματική πληροφορία είναι γνώση και η γνώση είναι σπόρος που κάποτε δεν μπορεί παρά να ανθίσει.

Αμαλία Κ. Τσακίρη,

Εκπαιδευτικός ΠΕ 18.25 αναμένουσα την Διαθεσιμότητα,

MSc, c.PhD

Το 4ο σενάριο της κυρίας Λιάτσου (10/07/2013)

(Η ανάγνωση του παρόντος κειμένου προϋποθέτει την αντίστοιχη του άρθρου της κ. Ολυμπίας Λιάτσου στην Κ.Ε. <http://www.alfavita.gr/arthra/%CE%B7-%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%B3%CE%AE-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-%CE%BF%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CE%B5%CE%AF-%CF%83%CE%B5-%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1)

Ως ‘ανθρωποφαγία’ χαρακτηρίζεται λοιπόν το αυτονόητο; Δηλαδή ρητή ρύθμιση σχετικά με την υπηρεσιακή κατάσταση των εκπαιδευτικών όπως αυτή απορρέει από το θεσμικό και νομικό πλαίσιο πρόσληψης μέσω του γραπτού διαγωνισμού του ΑΣΕΠ. Την ίδια στιγμή που το Κράτος αναγάγει την αξιοκρατία και την αξιολόγηση σε θεμέλιους λίθους του συστήματος διορισμών στο δημόσιο τομέα και στελέχωσής του, μία τέτοια ρύθμιση ακόμα εκκρεμεί. 

Δεν αυτοαποκαλούμαι «καθηγητής πρώτης τάξης». Η έπαρση δεν είναι ιδιότητα που συνάδει με την προσωπικότητά μου ούτε ως ανθρώπου ούτε ως επιστήμονα, ούτε και γενικότερα χαρακτηρίζει τον εκπαιδευτικό. Όπως όλοι όσοι κατέλαβαν θέση διοριστέου στους άλλους κλάδους, κρίθηκα και εγώ διοριστέος στον κλάδο Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας για την πλήρωση μίας από τις συγκεκριμένες θέσεις που προκηρύχθηκαν, ύστερα από μία έγκυρη και αδιάβλητη αξιολόγηση των επιστημονικών γνώσεων που αφορούν το γνωστικό αντικείμενο, τη διδακτική και παιδαγωγική μου επάρκεια, με προσμέτρηση τυπικών, αυξημένων προσόντων και τυχόν προϋπηρεσίας. Ύστερα από μία γραπτή αξιολόγηση, η προετοιμασία για την οποία ισοδυναμούσε με εντρύφηση στο υπό διαπραγμάτευση επιστημονικό πεδίο, δίνοντας παράλληλα, μεταξύ άλλων, εναύσματα αυτοεπιμόρφωσης και αυτοαξιολόγησης.

Δεν ‘υποδεικνύω στην κυβέρνηση ποιοι πρέπει να απολυθούν πρώτοι, αν γίνουν απολύσεις καθηγητών’, ούτε ‘προσπάθεια κάνω να σώσω τον εαυτό μου’. Λάθος, αν έτσι κάποιοι αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα θωράκισης του εργασιακού καθεστώτος που θεμελιώνεται στη βάση των διαγωνιστικών/αξιολογικών διαδικασιών του ΑΣΕΠ, ενός θεσμού που, αναντίρρητα, έχει κατοχυρωθεί στη συνείδηση του κόσμου για την ανεξάρτητη, αντικειμενική και αξιοκρατική λειτουργία του. Ακριβώς μια τέτοια αναγκαιότητα θεωρώ πως πρόβαλε ουσιαστικά και το πόρισμα ειδικής ομάδας στελεχών του Δημοσίου (Φεβρουάριος 2013) που συστήθηκε στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης για τη διαθεσιμότητα και την κινητικότητα. Συγκεκριμένα, οι εμπειρογνώμονες πρότειναν στην ηγεσία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης τη ριζική αναδιάρθρωση του πλαισίου της κινητικότητας και εισηγήθηκαν το διαχωρισμό της από τη διαθεσιμότητα, τονίζοντας ότι δεν θα πρέπει να τίθενται σε καθεστώς διαθεσιμότητας οι υπάλληλοι που έχουν προσληφθεί με αξιοκρατικές διαδικασίες, κυρίως με διαγωνισμούς μέσω ΑΣΕΠ, όσοι έχουν ειδικά προσόντα και απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης.

Στα πλαίσια ενός σύντομου αντίλογου στο 4ο σενάριο της κυρίας Λιάτσου, θίχτηκαν παραπάνω ουσιαστικά ζητήματα. Υπάρχουν και άλλα που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν γόνιμα, τη δεδομένη χρονική συγκυρία, την εκπαιδευτική αρθρογραφία. Ενδεικτικά, θα αναφέρω  τη μη μοριοδότηση της πρόσληψης από το ΑΣΕΠ, που σαφώς αντίκειται σε θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές όπως της ισοτιμίας και της ίσης μεταχείρισης, με αντίκτυπο στις  διαδικασίες των υπηρεσιακών μεταβολών, την απουσία του κριτηρίου ‘διοριστέος από το ΑΣΕΠ’ στο Π.Δ. για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού ως προς τα προσόντα του –από τη στιγμή που δεν ίσχυσε τελικά μετά το 2002 (βάσει του ν. 2525/1997) η πρόσληψη στη Π.Ε. & Δ.Ε. αποκλειστικά από τους πίνακες διοριστέων του ΑΣΕΠ– καθώς και τα αίτια που τελικά οδήγησαν στις υπεραριθμίες των εκπαιδευτικών, όταν ήδη από τις αρχές του 2010 ήταν σε ορισμένους κλάδους και αριθμητικά προσδιορισμένες από το Υπουργείο Παιδείας, δηλαδή πολύ πριν και από το πρώτο ακόμα μεγάλο κύμα  συγχωνεύσεων σχολικών μονάδων.

Γ.Σ. ΠΕ05

ΑΣΕΠ εκπ/κών: αξιοκρατία και αξιολόγηση (07/07/2013)

Η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων είναι αναγκαιότητα και υποχρέωση στα πλαίσια ενός κράτους δικαίου που ενώ ευαγγελίζεται με τον πλέον εμφατικό τρόπο την πρόσβαση στο δημόσιο λειτούργημα και στελέχωση του δημόσιου τομέα βάσει της αρχής της αξιοκρατίας και της αξιολόγησης, δεν προβλέπει το αυτονόητο: ρυθμίσεις υπηρεσιακής κατάστασης όπως αυτές απορρέουν από το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις προσλήψεις με ΑΣΕΠ.

Σύμφωνα και με τον καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου κ. Ξενοφώντα Κοντιάδη (http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=25862&subid=2&pubid=63815588, προσπ. 05-07-2013) βασικό εργαλείο της αξιοκρατίας και δικλείδα διασφάλισής της είναι η αξιολόγηση, που στο χώρο της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συνιστά, με συνυπολόγηση τυπικών και ουσιαστικών προσόντων, ο ειδικός γραπτός διαγωνισμός του ΑΣΕΠ, θεσμός ο οποίος μεταξύ άλλων εγγυάται την αμεροληψία και ουδετερότητα της κρατικής διοίκησης και τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες.

Στεκόμενοι στη θεμελιώδη αρχή της αξιοκρατίας, οφείλουμε να υπερτονίσουμε ορισμένα δεδομένα που διαφεύγουν της προσοχής όσων ακόμα δεν έχουν αντιληφθεί τη σημασία και το σκοπό του ‘Πανελλήνιου συλλόγου εκπαιδευτικών διορισμένων με γραπτό διαγωνισμό ΑΣΕΠ’. Σύμφωνα με το άρθρο 103 παρ. 7 του Συντάγματος, μετά την αναθεώρηση του 2001, γίνεται σαφής μνεία στην αρχή της αξιοκρατίας κατά την πρόσληψη των υπαλλήλων στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Επίσης, η ίδια αρχή διέπει και τον Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα (ν. 3528/2007) ως προς τον τρόπο πλήρωσης θέσεων.

Νομολογίες του Συμβουλίου της Επικρατείας (ενδεικτικά 2396/2004) ορίζουν πως η αρχή της αξιοκρατίας υπαγορεύει όπως η πρόσβαση σε δημόσιες θέσεις και αξιώματα γίνεται με κριτήρια που συνάπτονται με την προσωπική αξία και ικανότητα των ενδιαφερομένων για κατάληψή τους κάνοντας παράλληλα λόγο για την απορρέουσα από την αρχή της ισότητας δημοκρατική αρχή της σταδιοδρομίας εκάστου κατά το λόγο της προσωπικής του αξίας. Στην Αιτιολογική Έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών του Σχεδίου Νόμου "Συστήματος επιλογής προϊσταμένων" με ημερομηνία δημοσίευσης στο διαδίκτυο 1 Μαρτίου 2010 (http://www.ypes.gr/el/Ministry/sxedia_nomou/?id=f2f77f42-06a9-49b4-a6b9-3ad4a009b15c, προσπ. 05-07-2013), βάσει του οποίου οι προσλήψεις υπάγονται καθολικά στο ΑΣΕΠ, αναφέρεται πως «Ως προσωπική αξία ωστόσο δεν νοείται μόνο η προσωπική ακεραιότητα και ήθος. Αυτά αποτελούν εκ του νόμου τυπικές προϋποθέσεις για κάθε δημόσιο λειτουργό.  Ως προσωπική αξία για τις ανάγκες της στελέχωσης δημοσίων θέσεων νοείται σε κάθε περίπτωση η ικανότητα βέλτιστης ανταπόκρισης σε κριτήρια που υπαγορεύει κατά κλάδο δημόσιας λειτουργίας το δημόσιο συμφέρον και οι σχετικές ανάγκες των οικείων υπηρεσιών της κρατικής διοίκησης. Γι’ αυτό και η αξιοκρατία και ισότητα ευκαιριών οφείλουν εκ του Συντάγματος να διέπουν και την επιλογή προσωπικού και την επιλογή προϊσταμένων στην κρατική διοίκηση».

Αναφορικά τώρα με το διορισμό των εκπαιδευτικών, αν και προβλέφθηκε πενταετής (1998-2003) μεταβατική περίοδος με ποσοστώσεις για τη μετάβαση από την επετηρίδα στην επιλογή μέσω του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ (το 1998 σε 80% και 20%, για το έτος 1999 σε 60% και 40%, για το έτος 2000 σε 40% και 60%, για το έτος 2001 σε 20% και 80%, για το έτος 2002 σε 10% και 90%), η σχετική νομοθεσία (ν. 2525/1997) περί αποκλειστικού διορισμού από το έτος 2003 από τους πίνακες που καταρτίζονται ύστερα από το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ ποτέ δεν εφαρμόστηκε. Με το νόμο 3848/19-5-2010 του τότε Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (νυν Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων) ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ καθίσταται εκ νέου ως ο μοναδικός δρόμος που οδηγεί στην πρόσληψη του διδακτικού προσωπικού σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Στο σημείο αυτό, χρήσιμο είναι να παραθέσουμε χαρακτηριστικά σημεία της 1ης ενότητας του σχετικού Σχεδίου Νόμου "Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού - καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση και λοιπές διατάξεις" με τίτλο ‘Διασφάλιση αντικειμενικού και ενιαίου τρόπου επιλογής και πρόσληψης εκπαιδευτικών με βάση τις αρχές της αξιοκρατίας και της διαφάνειας’ (http://ypepth.opengov.gr/panaretos/?p=1332, προσπ. 05-07-2013): «Το νέο σύστημα προσλήψεων και διορισμών βασίζεται στον κανόνα ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί που θα προσλαμβάνονται σε όλα τα σχολεία και τις δομές εκπαίδευσης οφείλουν να έχουν συγκεντρώσει την βαθμολογική βάση, σε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Σήμερα λόγω της πολυνομίας και των πολλαπλών εξαιρέσεων μόνο το 38 % προσλαμβάνονται με ΑΣΕΠ και το 62 % από πίνακες και περίπλοκα κριτήρια. (…) Στόχος είναι όλοι οι νέοι που θέλουν να εισέλθουν στο εκπαιδευτικό σύστημα να έχουν ίσες ευκαιρίες και να επιλέγονται οι καλύτεροι, πρακτική που ακολουθείται στα εκπαιδευτικά συστήματα που έχουν κεντρική διοίκηση και στα οποία γίνονται ετήσιες εξετάσεις. (…) Λόγω των νομικών ρυθμίσεων που διαμόρφωσαν τη σημερινή κατάσταση δημιουργήθηκαν στρεβλώσεις, και καταστρατηγήθηκε η αρχή των ίσων ευκαιριών για όλους όσους έχουν τα προσόντα».

Από όλα όσα παραπάνω αναφέρθηκαν, έκπληξη δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να προκαλεί η σύσταση του ‘Πανελλήνιου συλλόγου εκπαιδευτικών διορισμένων με γραπτό διαγωνισμό ΑΣΕΠ’. Αντίθετα, εύλογα, έκπληξη αρνητική και απορία προκαλεί το γεγονός της μη απήχησης μέχρι στιγμής των αρχών και κανόνων που πλαισιώνουν το διορισμό στην εκπαίδευση μέσω του γραπτού διαγωνισμού του ΑΣΕΠ, τόσο στα σχετικά περί των υπηρεσιακών μεταβολών των υπαλλήλων άρθρα του  ν. 4046/2012 όσο και στο Π.Δ. που ορίζει τις προϋποθέσεις μετάθεσης των υπεράριθμων εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και εκείνων  που δεν κατέχουν οργανική θέση. Είναι η ίδια αρνητική εντύπωση που προκαλεί η μη συμπερίληψη στην κατηγορία των προσόντων του κριτηρίου διοριστέος από το ΑΣΕΠ στο Σχέδιο του Π.Δ. για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών Π.Ε. & Δ.Ε. Και εδώ, πρέπει να αποκατασταθεί η παράλειψη να μην περιλαμβάνεται στο προσοντολόγιο του εκπαιδευτικού το κυρίαρχο προσόν διορισμού από το 2000 –και αναντίρρητα οργανικά ενταγμένου στα ουσιαστικά προσόντα– που είναι η επίτευξη τέτοιας βαθμολογίας που τον κατατάσσει στην κατηγορία των διοριστέων του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ.

Γ.Σ. ΠΕ05

ΕΝΑΣ ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΕΚΠ/ΚΟΣ (18/06/2013)

 

Η τελευταία σαρωτική επίθεση εναντίον του κλάδου των εκπαιδευτικών, που στοχεύει σε  τυφλές απολύσεις για την Τρόικα, διακρίνεται από συγκεκριμένα χαρακτηριστικά:

1ον: Επελέγησαν ως εξιλαστήρια θύματα οι νεώτερες υπηρεσιακά ηλικίες, γιατί συνιστούν τη μειοψηφία στον κλάδο και γιατί γνωρίζουν πολύ καλά πως δε συμμετέχουν σε οργανωμένες ομάδες πίεσης, όπως τα σωματεία...(εδώ φέρουν ευθύνη). Μέχρι και πριν ένα χρόνο μιλούσαν για διαθεσιμότητα, όσων πλησιάζουν στη σύνταξη. Αυτό το μέτρο δε θα ρήμαζε ζωές, όπως οι απολύσεις των νεότερων τώρα. Το πήραν πίσω και στο κάδρο των θυμάτων μπήκαν οι νεότερες ηλικίες. Γιατί τάχα;

2ον: Το μέτρο της υποχρεωτικής μετάθεσης χτυπά στην πλειοψηφία Ασεπίτες κι έτσι παρατηρείται το φαινόμενο να χάνουν τις οργανικές τους και να απειλούνται με απόλυση. κυρίως οι διορισμένοι με ΑΣΕΠ, ενώ στα σχολεία  παραμένουν άνθρωποι με κατοχυρωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα (προνομιακή διαίρεση), την ίδια στιγμή  που οι  μισθολογικές διαφορές,  είναι σκανδαλωδώς διχαστικές…

3ον: Πολλοί διορισμένοι του ΑΣΕΠ που έχουν κλείσει 12ετία απειλούνται με διαθεσιμότητα-απόλυση, εφόσον δε βρεθούν αντικειμενικά, τα  προς κάλυψη κενά, αλλά και οι κάτω των 12 ετών ενδέχεται να μη καλύψουν στις περιοχές υποχρεωτικής μετάθεσης πλήρες ωράριο, για λόγους ευνόητους, και να μετατραπούν μισθολογικά σε ωρομίσθιους (ελαστικοποίηση). Συμπέρασμα: Η διάσπαση του κλάδου είναι μια αντικειμενική πραγματικότητα που έχει ενορχηστρωθεί από τα πάνω, αλλά δεν απαντήθηκε εγκαίρως από τα κάτω, και άρα είναι υποκριτικό να επιρρίπτουμε ευθύνες για αυτή στους συναδέλφους του ΑΣΕΠ. Θα έπρεπε το εκπαιδευτικό κίνημα… να αποτρέψει εγκαίρως, για παράδειγμα, την παγίδα του ενιαίου μισθολογίου, κάτι που δεν έκανε.

ΑΡΑ, ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΒΑΡΑΙΝΟΥΝ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ  ΤΗΝ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ ΤΟΥ, ΠΟΥ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΑ ΣΧΕΔΟΝ ΔΕ ΘΙΧΤΗΚΕ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ «ΑΛΛΟΥΣ»...ΚΑΙ ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΣΥΖΗΤΗΘΗΚΕ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΩΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΠΟΥ ΑΜΕΙΒΟΝΤΑΙ ΜΗΝΙΑΙΩΣ ΜΕ ΤΟ ΠΟΣΟ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΙ ΣΧΕΔΟΝ ΣΤΟ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ ΤΟΥΣ

Ειδικά μετά τις κωμικοτραγικές καταστάσεις της τελευταίας ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ.... απεργίας που ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ, θα έπρεπε να αναμένουμε πως στη θέση της ενότητας στη δράση, θα εμφανιζόταν διάσπαρτες ομάδες συμφερόντων που θα αναζητούν νομικές και άλλες λύσεις. Οι διασπάσεις λοιπόν είναι συνέπεια των αγώνων που δε δόθηκαν, οπότε δεν έχουν νόημα τα κροκοδείλια δάκρυα και οι επικλήσεις ενότητας εκ των υστέρων …

Ο  Σύλλογος Διορισμένων - Διοριστέων με ΑΣΕΠ, θα έπρεπε να έχει ήδη συγκροτηθεί και να συνδέσει τις διεκδικήσεις του με τη μοριοδότηση και την αξιολόγηση,  στην κατεύθυνση της αναγνώρισης του διορισμού με ΑΣΕΠ ως τυπικό αλλά και ως ουσιαστικό προσόν. Όσοι μπήκαν στην εκπαίδευση με το διαγωνισμό, μπήκαν αξιολογημένοι... Είναι οξύμωρο να μιλάνε κάποιοι για αξιολόγηση και να αγνοούν την πιο σκληρή διαδικασία αξιολόγησης, που συνιστά ο διαγωνισμός ΑΣΕΠ. Η συγκρότηση συλλόγου θα  αποτελέσει μοχλό πίεσης σε πολλές κατευθύνσεις:

1. στην κατεύθυνση της εξουσίας που θα βρεθεί αντιμέτωπη με την κοινή γνώμη, στην οποία επαγγέλλεται την αξιολόγηση,  ενώ την ίδια στιγμή πετάει απ΄το παράθυρο αξιολογημένους

2. στην κατεύθυνση του κλάδου που θα αφυπνιστεί μπροστά στον κίνδυνο να  ξεβολευτεί και ίσως με αυτό τον τρόπο αντιδράσει...

3. στην κατεύθυνση του σωματείου που θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει πιο υπεύθυνα τις διακρίσεις που έχουν γίνει εντός της εκπαιδευτικής κοινότητας με ευθύνες όλων…

Το μόνο βέβαιο είναι πως το Υπουργείο θα αναγκαστεί να πάρει σοβαρά υπόψη του την κίνηση, αρκεί να νιώσει την πίεση. Τώρα αγνοεί επιδεικτικά το πρόβλημα, γιατί δε δέχεται καμιά πίεση κι από κανέναν στο θέμα των διορισμένων με ΑΣΕΠ.

Προϋπόθεση για τα παραπάνω είναι να γίνει σαφές το νομικό πλαίσιο που διέπει τους διορισμένους με ΑΣΕΠ. Είναι όντως διαφορετικό από αυτό που διέπει τους άλλους διορισμούς; Πού φαίνεται αυτό; σε ποια άρθρα; Μόνο όταν ξεκαθαριστούν αυτά τα ζητήματα (από σοβαρό δικηγόρο και όχι τυχοδιώκτη), θα συσπειρωθεί ο κόσμος και μόνο αφού γίνει μια πρώτη επίσημη κίνηση. Παράδειγμα, ένα πρώτο δελτίο τύπου, μια ανακοίνωση με αποδέκτη το υπουργείο κλπ. Με την πρώτη επίσημη εμφάνιση του Συλλόγου, ένα είναι βέβαιο: το σκηνικό θα αλλάξει άρδην προς πάσα κατεύθυνση….

Σ.Σ.  Στο Υπουργείο φοβούνται τη στιγμή που θα βρουν απέναντί τους οργανωμένες και νομικά ισχυρές διεκδικήσεις διορισμένων με ΑΣΕΠ, γιατί ο κρατικός μηχανισμός θα βρεθεί εκτεθειμένος : 1) απέναντι σε παραδοσιακές συντεχνίες που μέχρι τώρα τις χρησιμοποιούσε διαμεσολαβητικά και  με αντάλλαγμα την εκτόνωση των αγώνων, οπότε θα αναγκαστεί να συγκρουστεί μαζί τους και 2) απέναντι στη θεσμική διαδικασία της αξιολόγησης σε όλο το δημόσιο τομέα που τη χρησιμοποιεί για όχημα των απολύσεων. Αν η  εξουσία  αγνοήσει τα δίκαια αιτήματα των ασεπιτών, απονομιμοποιεί  την αξιολόγηση στην πράξη, αυτοαναιρείται στις διακηρύξεις της και προκαλεί επικοινωνιακά ρήγματα στη σχέση της με την κοινή γνώμη και στο δημόσιο περί δικαίου αίσθημα.

«ένας κατακερματισμένος… εκπαιδευτικός»

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ  ΚΑΙ  Α.Σ.Ε.Π. (16/06/2013)

  Είναι επιτακτική η ανάγκη να παρουσιάσουμε αληθινές καταστάσεις στον εκπαιδευτικό χώρο με αφορμή το θέμα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.  Πραγματικά, εγείρει εύλογες απορίες η αφαίρεση της επιτυχίας στους διαγωνισμούς του Α.Σ.Ε.Π. από τα κριτήρια της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, όταν αντιλαμβανόμαστε, όσοι τουλάχιστον διαγωνιστήκαμε και πετύχαμε τον διορισμό μας μέσω Α.Σ.Ε.Π. , ότι είναι μια μορφή αξιολόγησης και μάλιστα σε ένα μεγάλο εύρος  γνώσεων εξειδίκευσης και παιδαγωγικής αντίληψης. Και βέβαια, από τη μη αξιολόγηση η αξιολόγηση μέσω των γραπτών διαγωνισμών είναι σίγουρα μία μορφή εφαρμογής της αξιοκρατίας που στη χώρα μας φάνταζε για πολλά χρόνια ως λέξη μόνο στα έγκυρα λεξικά της νεοελληνικής γλώσσας.

 Και για να μη φανώ υπερβολική και γραφική, σας θυμίζω τις αμέτρητες ώρες που συμπλήρωναν συνάδελφοί μας σε τμήματα της Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης σε πολλά κι όχι αποκλειστικά δυσπρόσιτα σχολεία, χωρίς να εμφανίζονται ποτέ στις αίθουσες διδασκαλίας, μόνο και μόνο επειδή είχαν γνωστούς τους διευθυντές που τους προσλάμβαναν (ενίοτε ήταν τα παιδιά τους ή εξ αγχιστείας συγγενείς τους) ή τους έστελναν από τα βουλευτικά γραφεία δίκην ρουσφετιού. Επίσης, ανακαλώ από τη μνήμη μας περιπτώσεις κατά τις οποίες συνάδελφοί μας κάνοντας ταξίδια στην Κύπρο (κάποιοι στηρίζονταν στην οικονομική ευχέρεια των οικογενειών τους) κατάφερναν να προσληφθούν ως αναπληρωτές  σε σχολεία της μεγαλονήσου και την επόμενη χρονιά μετέφεραν και πίστωναν την προϋπηρεσία τους στην ελλαδική επετηρίδα, με αποτέλεσμα να προσλαμβάνονται κατά προτεραιότητα. Ας μη λησμονούμε και όσους συναδέλφους ‘’έφευγαν’’ ή απολύονταν εικονικά από τα ιδιωτικά σχολεία(όπου όλοι γνωρίζουμε με ποιες διαδικασίες γίνονταν οι προσλήψεις τους) και αυτομάτως και κατά απόλυτη προτεραιότητα προσλαμβάνονταν, και μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις, ως μόνιμοι. Καλό είναι ακόμη να προσθέσουμε και εκείνους τους συναδέλφους που προσλαμβάνονταν επί χρόνια στις σχολές του Ο.Α.Ε.Δ., του Οργανισμού που ανήκει στο Υπουργείο Εργασίας, οι οποίοι με μια τροπολογία, απ’ αυτές που υπογράφονται εν μια νυκτί, τοποθετήθηκαν κατά απόλυτη προτεραιότητα πάνω από τους αναπληρωτές των δημόσιων σχολείων του Υπουργείου Παιδείας. Την ίδια στιγμή, όσοι εργάζονταν και εργάστηκαν πολλά χρόνια στα φροντιστήρια Μέσης Εκπαίδευσης απαιτούσαν να αναγνωριστεί η νόμιμα διαπιστωμένη προϋπηρεσία τους στα φροντιστήρια. Η απάντηση τότε ήταν κατηγορηματική αλλά και με απύθμενο φαρισαϊσμό: Τα φροντιστήρια υπάγονται στο υπουργείο Εμπορίου και ως εκ τούτου δεν αναγνωρίζεται η προϋπηρεσία που έχετε προσφέρει ως εκπαιδευτικοί!  Να μη λησμονούμε και όλους εκείνους τους συναδέλφους , οι οποίοι πληρώνοντας αδρά ετήσια σεμινάρια ειδικής αγωγής, προσλαμβάνονταν ως αναπληρωτές σε σχολεία ειδικής αγωγής και την επόμενη χρονιά μεταπηδούσαν στη γενική αγωγή( Γυμνάσια και Γενικά Λύκεια) με διαβατήριο το σεμινάριο και την "ειδική" προϋπηρεσία!

 Γνωρίζω a priori  ότι θα προκαλέσω την μήνιν πολλών από εσάς που θα διαβάσετε αυτή την επιστολή. Πιστέψτε με όμως ότι το να βλέπει κάποιος κατάματα την αλήθεια και να κάνει έναν απολογισμό της πορείας, που έχει διαγράψει, είναι πρακτικές που θα τον βοηθήσουν να αποκαταστήσει τη σχέση που έχει με τον εαυτό του. Και η σχέση αυτή, τον τελευταίο καιρό, είναι διαταραγμένη για τους περισσότερους.

 Εν κατακλείδι, το ζητούμενο είναι ότι ο γραπτός διαγωνισμός του Α.Σ.Ε.Π. που ευαγγελίστηκε την εμπέδωση της αξιοκρατίας στο χώρο της εκπαίδευσης αυτοακυρώθηκε ή μάλλον ορθότερα ακυρώθηκε από τους πολιτικούς ιθύνοντες. Η αξιολόγηση στην εκπαίδευση είναι μονόδρομος. Πρέπει να γίνει και να γίνεται συστηματικά αλλά με τρόπο που θα παγιώνει την εμπιστοσύνη των εμπλεκομένων στον θεσμό και θα στηρίζεται στην αξιοκρατία και στη διαφάνεια. Η προσμέτρηση της επιτυχίας στους διαγωνισμούς του Α.Σ.Ε.Π.  ως κριτηρίου αρχικής αξιολόγησης  πρέπει  να επανέλθει  στην κλίμακα  της αξιολόγησης, όπως προϋπήρχε στην αρχική μορφή του κειμένου της διαβούλευσης και  είχε αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου και από κάποια "άγνωστη  πίεση" οβελίστηκε.

 Αλήθεια, υπάρχει ελπίδα να πιστέψουμε ποτέ στην αξιοκρατία και στην έξοδο αυτής της χώρας από τις παρασκηνιακές πρακτικές των συντεχνιών  και των ποικιλώνυμων συμφερόντων;

                                         

Ε.Π. Φιλόλογος.